Yüksek performans, uzun vadede yalnızca hızla değil, ritimle kazanılır. İşi hayatın geri kalanına rağmen değil, onunla birlikte sürdürülebilir kılmak gerekir. İş koçluğu, üretkenlik ve esenlik dengesini bir “ya–ya da” ikileminden çıkartıp “hem–hem de” çerçevesine taşır. Amaç; daha çok iş değil, doğru işlere daha çok enerji ayırmaktır.
Enerji Yönetimi: Dört Boyut
- Fiziksel: Uyku, beslenme, hareket. 90 dakikalık odak blokları, kısa aktif molalarla desteklenir.
- Zihinsel: Derin çalışma ile yüzeysel işin ayrıştırılması. Bildirim diyetleri ve tek iş prensibi.
- Duygusal: Duyguları bastırmak yerine isimlendirmek. Gün sonu “3 iyi şey” ritüeli.
- Anlamsal: İşin nedenine bağlanmak. Haftalık önceliklerin şirket hedefleriyle eşleştirilmesi.
Koç; kişinin enerji paternlerini haritalar: günün hangi saatinde en üretken? Hangi iş türleri enerji çekiyor/katıyor? Basit bir günce bile bir hafta içinde güçlü sinyaller verir.
Odak ve Derin Çalışma
Derin çalışma; dikkat dağıtıcıların yasaklandığı, tek bir önemli işi bitirmeye adanmış bloklardır. Kural: Takvime girmeyen derin çalışma gerçekleşmez. Haftada en az 3 blok (her biri 60–90 dk) planlamak; e-posta/mesaj pencerelerini kapatmak; giriş–çıkış ritüeli (başlarken 3 dakikalık niyet, biterken 3 dakikalık not) kurmak. İş koçluğu, bu blokları haftalık check-in’lerde korur.
Mikro Alışkanlıklar: Küçük Başla, Sürdür
- Güne “gündemin üçlüsü” ile başla: Bugün bitirdiğimde günümü iyi sayacağım üç şey nedir?
- Toplantı bitişinde 60 saniyelik “eylem/protokol” kaydı: Kim, ne, ne zaman?
- Gün ortasında 5 dakikalık nefes ve esneme: Zihni sıfırlama.
- Gün sonunda “kapanış sorusu”: Yarın için tek net adım nedir?
İş koçluğu; davranışın sürdürülebilirliğini, “kolaylaştırma” yoluyla artırır: tetikleyiciler (takvim hatırlatıcıları), eşik azaltma (önceden hazırlık), ödül (mikro kutlama).
Sınırlar ve Anlaşmalar
Verimlilik; çoğu zaman “hayır” demeyi öğrenmektir. Ekip içinde “çalışma biçimi anlaşması” hazırlayın: uygunluk saatleri, yanıt SLA’ları, toplantısız bloklar, araç kullanım kuralları. Sınırlar netleşince kişiler değil, sistem konuşur.
Toplantı Hijyeni
- Ajanda yoksa toplantı yok. Karar noktası ve beklenen çıktı en başta yazılır.
- 50 dakika yerine 45, 30 yerine 25 dakikalık slotlar.
- Katılımcı netliği: Bilgilenecek, katkı sağlayacak, karar verecek kim?
- Toplantı sonrası 10 dakikalık bireysel sindirme blokları.
Koçluk sürecinde toplantıların sayısı kadar, kalitesi de ölçülmelidir. “Toplantı memnuniyeti” mini anketleri, hızla iyileştirme alanı sunar.
Ekip Düzeyinde Esenlik
Bireysel esenlik iyi olsa bile, ekip ritmi aşırı dalgalanıyorsa tükenme riski artar. Ekip seviyesinde:
- Yük Dengeleme Panosu: Haftalık iş yükü görünür olsun.
- Şükran Turu: Cuma 10 dakika; yapılan katkılar yüksek sesle teşekkür edilir.
- Mini Öğrenme: Her hafta bir kişinin 5 dakikalık paylaşımı.
İş koçluğu; bu ritüelleri kurar, iki hafta izler ve gerekiyorsa iterasyon yapar.
Ölçüm: Çifte Gösterge
- Performans: OKR skoru, teslim süresi, kalite metriği.
- Esenlik: Enerji puanı (1–5), algılanan iş yükü, toplantı kalitesi.
İki ekseni birlikte izlemek “başarı–bedel” dengesini korur. Yüksek skor ve düşük esenlik, sürdürülebilir değildir; lider/koç sistemi yeniden dengelemelidir.
Örnek Hafta
Pzt: 2×90 dk derin çalışma, 25 dk OKR check-in, 15 dk hareket.
Salı: Toplantı blokları, 1:1’lar, 10 dk öğrenme notu.
Çar: 90 dk derin çalışma, 20 dk mini öğrenme.
Per: Müşteri görüşmeleri, 30 dk kök neden analizi.
Cum: 90 dk derin çalışma, 20 dk şükran turu, haftalık kapanış.
Yaygın Yanılgılar
- “Esenlik = Masaj ve Meyve.” Esenlik, çalışma tasarımıdır: ritim, sınır, yük dengesi.
- “Yoğunluk = Değer.” Değer, çıktıdır. Yoğunluk çoğu zaman gürültüdür.
- “Dinlenme = Kayıp Zaman.” Dinlenme, performansın yatırım evresidir.
Sonuç: Üretkenlik ve esenlik birbirini dışlamaz; birbirini besler. İş koçluğu; bu dengeyi davranışa ve takvime çevirir. Bugün takviminize üç şey ekleyin: iki derin çalışma bloğu, bir nefes molası, bir şükran turu. Bir hafta sonra farkı hissedeceksiniz.